Reportages

Imker Abel Roozeboom: "De bijen in Twente hebben het goed"

Imker Abel Roozeboom heeft het voor de zes bijenvolken die er momenteel huizen, zo comfortabel mogelijk gemaakt.

Abel is al negen jaar imker en heeft buiten de zes volken in Glanerbrug ook kasten op de Oosterbegraafplaats in Enschede. Hij werkt als zelfstandig ondernemer in onderhouds- en reinigingsproducten in de automotive- industrie en doet dat graag, maar het liefst houdt hij zich bezig met zijn bijen. “Het is fascinerend om te zien hoe zo’n volk leeft”, vindt hij. “Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in bijen, maar toen ik door omstandigheden tijdelijk niet kon werken, had ik eindelijk de tijd om een cursus te gaan volgen en om écht als imker aan de slag te gaan.”

Eigen taak
Onder het praten trekt hij een imkerpak aan om even later tussen de tienduizenden zoemende bijen te stappen om te laten zien hoe een kast er van binnen uitziet. Alle bijen in een volk hebben hun eigen taak, legt hij uit waarmee hij ook zijn fascinatie voor de diertjes duidelijk wil maken. “Je hebt wachters die ervoor zorgen dat er zich geen vreemde bijen onder het volk mengen en werksters die stuifmeel en nectar halen, de larven voeden, de raten schoonhouden en de koningin verzorgen. De koningin komt niet buiten, maar legt alleen eitjes, tot wel 2.000 per dag. De darren (mannetjesbijen) zijn er alleen om de koningin te bevruchten. Tijdens de bevruchting breekt hun geslachtsdeel af. Lukt het ze niet de koningin te bevruchten, worden ze uiteindelijk door de werksters verstoten in het nest en worden ze door hen gedood. Dat is in een notendop hoe een bijenvolk in elkaar steekt.”

Natuurlijk antibioticum
Abel vertelt graag. Als hij bij zijn kasten aan het werk is, maakt hij voorbijgangers met liefde deelgenoot van zijn hobby. “Iedereen vindt het leuk om te horen hoe het nu eigenlijk werkt”, merkt hij op zulke dagen. Voor de momenten dat hij er niet is, heeft hij een informatiebord gemaakt met een korte uitleg over verschillende soorten bijen en een aantal wetenswaardigheden over zijn vak. Vaak kopen voorbijgangers een potje honing of nemen ze een ander product mee wat hij vervaardigt van de honing van zijn bijen. “Ik maak mede (honingwijn), maar ik verkoop ook propoliszalf, propolistinctuur, honingzalf en uiteraard honing.” Honing en honingwijn; duidelijk, maar propolis? “Bomen beschermen knoppen door hars. Bijen halen deze hars en zetten deze in hun nest in voor allerlei doelen. Ze maken hun nest tochtvrij voor de winter, ze brengen het bij de ingang aan om het volk te beschermen tegen indringers, maar ook tegen ziektes die veroorzaakt worden door schimmels, bacteriën en virussen. Het is een soort natuurlijk antibioticum. Van de propolis wordt tinctuur en zalf gemaakt, mensen kunnen het gebruiken bij huidproblemen, verkoudheid, allergieën en meer. Honingzalf werkt uitstekend bij wonden van zowel mens als dier. Omdat het steeds verandert van samenstelling doordat het een natuurproduct is, mag het geen medicijn heten, maar helpen doet het zeker. Veel van mijn vaste klanten voor honingzalf zijn paardenliefhebbers. Zij gebruiken het om hun dieren te helpen bij infecties of wondjes.”

Planten en bloemen
Bijen zorgen tijdens hun zoektocht naar nectar voor de bestuiving van bloemen en planten. Zonder bijen en andere insecten, is bestuiving en dus ook het verbouwen van voedsel, nagenoeg onmogelijk. Al jaren maken wetenschappers zich zorgen omdat bijen het wereldwijd moeilijk hebben. Nederland probeert ervoor te zorgen dat de diertjes het gemakkelijker krijgen om te (over) leven: steeds meer boeren zaaien aan de randen van hun weilanden wilde bloemen en particulieren wordt gevraagd om bijvriendelijke planten, struiken en bloemen te planten. Abel is enthousiast over deze ontwikkeling. “Het helpt echt! Ik heb bij mijn kasten ook wat bloemen en planten gezet om de bijen te helpen. Heel leuk, er staan ook viooltjes, die had iemand – ik weet nog steeds niet wie – voor me onder het hek doorgeschoven. In een weiland voor de kasten, staan veel paardenbloemen. Ook dat helpt. In het weiland erachter haalt de boer het onkruid weg wat jammer is voor de bijen. Maar, hier in Twente met nog veel natuur, hebben de bijen het wel goed hoor.”

Honing tegen hooikoorts
De streek waar de bijen leven, heeft effect op het soort honing dat ze produceren; lindehoning, bloemenhoning, heidehoning, allemaal afhankelijk van de omgeving waarin het bijenvolk leeft. “Wist je dat heel veel mensen met hooikoorts baat hebben bij het eten van één lepel honing per dag? Honing van een imker uit de buurt, werkt het beste. De bijen maken gebruik van de bloemen en planten die in je leefomgeving groeien. In de honing bevinden zich pollen van juist die planten. Als je iedere keer een heel klein beetje neemt, went je lichaam aan de pollen en is er uiteindelijk geen of minder allergie. Alle reden dus om blij te zijn met honing.”

Nesten verwijderen
Blij met honing oké, maar een bijenzwerm (nest) in of aan je huis of in je tuin, is wat minder fijn. Abel is één van de imkers in Twente die in zo’n situatie te hulp schiet. Hij verdelgt de bijen niet, maar neemt de zwerm mee en zorgt ervoor dat het een volwaardig bijenvolk wordt. “Het kan zomaar zijn dat ik aan het eind van deze zomer meer volken heb dan in het begin. Afhankelijk van de natuur en dat is nu precies het mooie van mijn hobby.” Nog meer weten over Abel of over bijen? www.bijeninenschede.nl

Tekst: Maaike Thüss
Fotografie: Emiel Muijderman