Reportages
Kunstenaar Tom de Jong, bekend als TuulkTom

Kunstenaar Tom de Jong, bekend als TuulkTom

Als mensen mijn werk zien en dit zeggen, dan weet ik dat ze het mooi vinden en waarderen,” vertelt Tom. We ontmoeten hem in zijn woonkamer, annex werkplek en atelier ‘Kunst uit Twente’ in Hengevelde. Aangezien Tom naar eigen zeggen ‘niet iemand is van regeltjes’ heeft hij zijn rijtjeshuis in Hengevelde omgebouwd tot huiskameratelier. “Hier leef en werk ik al mijn vrije uurtjes in de avonden en weekenden. Mijn vriendin Anne woont in Enschede, ik woon hier. Zo hebben we allebei onze eigen plek, dat werkt het beste voor ons.” Over zijn vriendin gesproken, zij was min of meer de aanleiding voor zijn sculpturen. “Nadat we haar appartement hadden opgeknapt, bleef er een grote lege muur over. Daar moest natuurlijk wat komen te hangen. Omdat ik iemand ben die graag de handjes laat wapperen, ben ik met plaatmateriaal aan de slag gegaan en zo is mijn eerste sculptuur van een vrouwenlichaam tot stand gekomen. En je weet hoe dat tegenwoordig kan gaan; ik zette het op de socials en zo werd ik opgemerkt door onder meer Ton Schulten uit Ootmarsum. Van het een kwam het ander, je komt in een netwerk terecht van andere kunste­naars en voordat ik er erg in had, was ik alle avonden en weekenden bezig met het ontwerpen en maken van sculpturen.”

Overdag docent, ’s avonds kunstenaar
Overdag staat Tom voor de klas als docent Metaaltechniek op de gesloten jeugd­instelling in Harreveld. Dat doet hij al 22 jaar met veel plezier. “Vroeger was ik meer van het muziek maken. Ik heb bij de harmonie gezeten, bij Pick orkesten en in showbands gespeeld. Het was de bedoeling dat ik naar het conservatorium zou gaan, maar dat vonden mijn ouders niets. Ik heb toen eerst de MTS gedaan, daarna de Pedagogische Hogeschool in Zwolle. Mijn stage liep ik op de gesloten jeugdinstelling in Harreveld en daar ben ik blijven hangen. Roeping vind ik een groot woord, maar je moet doen waar je plezier in hebt en hier heb ik plezier in. De jongens waar ik les aan geef, zijn zeker niet de makkelijkste, we hebben leuke dagen en minder leuke dagen, maar als ze uiteindelijk weggaan met een diploma, ben ik blij.” Waar hij in zijn werk als docent vooral alles volgens de regels moet doen, kan hij in zijn werk als kunstenaar juist zijn creativiteit de vrije loop laten gaan. “Tijdens mijn lessen moet het allemaal precies en netjes, volgens de maatvoering. Logisch natuurlijk, maar ik heb liever ergens de vrije hand in en in mijn sculpturen kan ik mijn ei in kwijt. Het moet ook juist niet gepolijst zijn, het mag een klein beetje bijten. Geen enkel lichaam is immers perfect. Sterker nog, als ik mijn werk een cijfer moet geven volgens de normen, dan zou ik dik onvoldoende scoren. En toch klopt alles in mijn sculpturen, want anatomisch kloppen ze en de lijnen volgen echt het lichaam.” Zijn bijnaam TuulkTom is overigens ontstaan op zijn werk. “Ik ben altijd bezig, dus als iemand iets nodig heeft of als er iets gedaan moet worden, zeg ik altijd ‘tuulk’ (tuurlijk op z’n Twents).”

Experimenteren
In Toms atelier hangen diverse vrouwe­lijke en mannelijke sculpturen. De één bestaat uit stukjes plaatmateriaal, de ander uit metaalstaafjes, er zijn ‘vollere’ sculpturen bij, en sculpturen die deels een transparante en deels een dichte structuur hebben. Kortom, stuk voor stuk uniek, abstract, excentriek en bijzonder. Gemiddeld is Tom 60 tot 100 uur bezig met een sculptuur. “Ik maak eerst een mal van vuurvast beton. Als ik daar voorzichtig mee omga, kan ik die twee of drie keer gebruiken. De stukjes plaatmateriaal zijn allemaal met de hand geknipt. Vervolgens las ik alle stukjes aan elkaar, ik gebruik diverse lastechnieken waardoor je een ruige, stoere of zoals sommigen zeggen ‘onheilspellend’ structuur krijgt. Het leuke van het werken met metaal is dat het altijd te vormen is. Je kunt er stukjes afhalen en weer bijlassen. Met hout kan dat niet, als je hout slijpt is het weg. Met metaal kun je veel meer experimenteren.”

 

Open Atelier 9 en 10 november
In de vier jaar dat Tom nu bezig is, heeft hij zo’n 25 sculpturen gemaakt. Een deel hiervan is verkocht en hangt bij gelukkige eigenaren aan de muur, een aantal zijn te zien bij onder meer Galerie Pots in Delden en Galerie Ton Schulten in Ootmarsum en in zijn eigen huiskamer­atelier in Hengevelde hangen diverse opvallende sculpturen. Daarnaast maakt Tom zogenaamde stalen schilderijen. Dit doet hij samen met Ronnie71 uit Enschede. “Ronnie maakt geweldige schilderijen zowel met olie als acryl, graffiti en airbrush. Ik geef het schilderij van staal vorm, hij doet de finishing touch door het te spuiten in bepaalde kleuren. Dat geeft een geweldig effect.” In zijn atelier/galerie Kunst uit Twente en online via zijn website Tuulktom.nl biedt hij naast het werk van Ronnie71 ook werk aan van andere kunstenaars uit de regio. “Ik werk graag samen met andere kunstenaars. Dat geeft vaak weer nieuwe ideeën en inspiratie. Geregeld spring ik ook op de motor om op bezoek te gaan bij andere galerieën en exposities.”